Er is nogal wat mis in de wereld. Dat valt niet te ontkennen en het stemt me soms droevig. Er is veel om je over op te winden. Er is zoveel ongelijkheid en armoede in de wereld en dan heb ik het nog niet eens over klimaatverandering en alle effecten van dien. Natuurlijk weten we het allemaal wel. Je moet wel flink je best doen om niet iets mee te krijgen over alle misstanden in de wereld. Maar wat doe je eraan? Veel mensen voelen zich tegenwoordig zó machteloos tegenover al het geweld, de ongelijkheid, de scheve machtsverhoudingen en de armoede dan ze lamgeslagen zijn. Ze hebben het gevoel dat hun acties slechts een druppel op de gloeiende plaat zijn of weten juist niet hoe ze in actie moeten komen. En bovendien: waar begin je? Waar kom je tegen in verzet en hoe zet je dit op? Al deze onzekerheden zorgen ervoor dat mensen wel drie keer nadenken voor ze hun stem verheffen. Er wordt ook vaak gezegd dat deze generatie niet meer protesteert tegen onrecht.
Waar is het verzet?
Dat mensen tegenwoordig niet meer in opstand komen, is echter niet waar. Mensen laten wel degelijk van zich horen. Kijk alleen maar eens naar de opkomst van de meest recente Women’s March of de Klimaatmars. Maar het gebeurt op andere manieren en via andere kanalen. Clicktivisme is tegenwoordig erg populair. Via internet laten mensen zich massaal uit over wat hun niet bevalt en via online petities geven ze hun stem aan doelen die ze ondersteunen. Maar het is niet genoeg natuurlijk. Soms is het nodig om je te laten horen en zien. Om de straat op te gaan en jouw aanwezigheid in te zetten voor een groter goed. Maar de barricades opgaan is nu eenmaal niet voor iedereen. Sommige mensen kunnen de straat niet op door fysieke of mentale redenen. Sommige mensen komen liever op andere manieren in actie. Ieder mens is anders en daar passen ook verschillende soorten van actievoeren bij. En zo ontdekte ik craftivisme.
Wat is craftivisme?
Craftivisme is het in opstand komen op creatieve wijze. De naam, een samenstelling tussen ‘craft’ en ‘activism’ zegt het al: de craftivist voert actie door gebruik te maken van een creatief element. Vaak zijn de acties individueel, maar de actie kan ook resoneren bij een groot publiek. De term is in 2003 geïntroduceerd door Betsy Greer, maar craftivisme is van alle tijden. Populaire en zeer bekende vormen van craftivisme zijn bijvoorbeeld yarnbombing, het Pussyhat Project en ook guerrilla kindness, waarbij mensen kleine, zelfgemaakte verrassingen achterlaten op publieke plekken om een lach op het gezicht van een vreemde te toveren. De bekende craftivist Sarah Corbett stelt dat craftivisme een fantastische en vriendelijke manier is om op ludieke wijze in actie te komen, vooral voor mensen die zich willen verzetten tegen boosheid in de wereld en de vaak harde toon van het debat. ‘If we want our world to be more beautiful, kind and fair, then shouldn’t some of our activism be beautiful, kind and fair?’
Volgens Eva Rovers in het boek ‘Practivisme’ voldoet een goed protest aan verschillende eigenschappen. Het heeft een strategie, een verhaal, een organisatie, een duidelijk doel en originaliteit nodig. Craftivisme springt er qua creativiteit vaak uit en hierdoor wordt het onderwerp van de actie al snel bij een groot publiek onder de aandacht gebracht. Vooral binnen het feminisme, anti-kapitalisme en eco-activisme is craftivisme een veelgebruikte manier van actievoeren en toch vooral ook onder vrouwen.
Hoe word je een craftivist?
Okee, allemaal leuk en aardig, maar hoe word je dan zelf een craftivist? Hoe kom je in actie, hoe vind je jouw ‘stem’ en wat doe je er vervolgens mee? Craftivisme kan op allerlei manieren worden vormgegeven. Sommige mensen verkopen hun gemaakte kunstwerken via social media of op Etsy. Borduurwerken met sprekende leuzen als ‘a woman’s place is in the revolution’, ‘the future is female‘ of simpelweg ‘feminist‘ sieren al de muren van huizen wereldwijd.
Maar er zijn zoveel meer manieren om in actie te komen als craftivist. Je gebruikt je handen om iets te maken waarmee je jouw boodschap kunt overbrengen. Dat kan borduren zijn, maar ook breien, haken, tekenen, buttons maken, pottenbakken, schilderen, kleien of stickers maken. Zolang jij er een passie voor hebt en er je emotie in kwijt kunt, is het craftivisme. Maak vooral ook gebruik van social media om jouw boodschap onder een zo groot mogelijk publiek te verspreiden. Wil je meer weten over craftivisme of zelf in actie komen? Dan is het boek ‘How to be a craftivist‘ van Sarah Corbett een mooie handleiding.
Dit artikel bevat een affiliatelink van Bol.com. Lees voor meer informatie mijn disclaimer.